Yangın Merdiveni Hangi Amaçla Kullanılır?
En hızlı ulaşılabilen birimlere ait olan yangın merdivenin kullanımı ve acil tahliye için bilinmesi, öğretilmesi ve uyarılması gerekmektedir. Günümüzde uzun süredir kullanılmayan yangın bariyerleri bazen amaçsız olarak kullanılabiliyor.
Yönetmelikte bu konuda ayrıntılı talimatlar bulunmakta olup, yangın merdivenleri kullanım amacı dışında kullanılmamalıdır. Yangın önleme hayat kurtarır, kamu daireleri, özel işletmeler, apartmanlar, okullar ve yurtlar dışındaki amaçlar için kullanılır. Bir yangın merdiveni üç ana işleve sahiptir:
- Yangın sırasında güvenli bir çıkış sağlamak
- Doğal afetler veya diğer acil durumlarda güvenli bir çıkış sağlamak
- Tahliyeyi kolaylaştırarak kurtarma ekiplerinin zamandan tasarruf etmek
İnsanların yangın anında en yakın merdivenlere kaçmak istemesi bir hayatta kalma refleksi davranışıdır. Bir kriz anında insanlar panikler ve en yakın çıkışı ararlar. Havalandırmalı bir yangın kapısı kullanmanın akıl sağlığı, özellikle yangın durumunda, ana merdivenlerin dumanla kaplı olması veya ana merdivenlere giden koridorların erişilememesi ile gösterilir.
Afet Durumlarında Yangın Merdiveni
Yangın merdiveni sadece yangınlar için değil deprem, sel gibi durumlar için de kullanılabilir. Binada kalmanın tehlikeli olduğu durumlarda yangın yerinden acil çıkış yapmak kolaydır.
İtfaiye alanlarının doğal afetler dışında diğer insani krizlerde de önemli bir rol oynadığı görülmektedir. Yangın durumunda binadan güvenli çıkışın mümkün olduğu ve insanların tahliyesini ve binaya müdahale edilmesini gerektiren durumlarda merdivenlerin işleyişi tartışılamaz.
Yangın Merdivenlerinin Amacı Dışında Kullanılması
Yangın çıkmaz düşüncesi ile merdivenlere eşya konulması, acil durumlar dışında günlük kullanılma açık olması, hem acil durumlarda merdivenin kullanılmasını zorlaştırır hem de amacı dışına kullanılması tespit edildiği takdirde cezaya neden olur.
Bina yangın güvenliği yönetmeliği ve diğer emredici mevzuata göre yapılan denetimlerde, yangın merdivenleri işlevselliği için büyük özen gösterilmektedir. Özellikle ülkemizde yaşanan bazı talihsiz olaylarda yangın kapıları ve merdivenlerinin kaldırılmasının büyük etkisi oldu.
Acil bir durumda yangın kapıları ve yangın merdivenlerinin kullanılmaması gerek ihmal gerekse diğer nedenlerle can kaybına neden olacaktır. Bu nedenle yangın merdivenlerinin amacı dışında kullanılmasının engellenmesi gerekmektedir.
Yangın anında insanların binalardan tahliyesi için önemli olan yangın merdiven tipinde mutlaka yangın merdiveni aranmalı ve en güvenilir yerden yardım alınmalıdır. Amacı dışında kullanılırsa ve yangın durumunda bu alanları doldurursa, acil bir durumda insanların dışarı çıkması zor olacaktır.
Yangın Merdiveninin Gereksiz Yere Kullanılmasının Cezası
Yangın merdiveninin gereksiz yere kullanılmasının açık bir cezası yoktur, düzenlemeye tabidir. Ancak yangın çıkışlarının zorunlu olduğu veya merdiven kullanımını zorlaştıracak durumlar yaratan binalarda cezai yaptırımlara neden olabilir. Azami ceza, insan hayatını kaybetmekle sonuçlandığı için adam öldürme şüphesine bile yol açabilir. Kilitli kalan kapılar, yetersiz bakım nedeniyle çalışmayan merdivenler sorumluların cezalandırılmasına neden olabilir.
Kalabalık insan gruplarının çalıştığı, kaldığı veya geçici olarak kaldığı binalarda yangın merdivenleri yönetmeliklere göre düzenlenmelidir. İnşaat sektöründeki firmalar veya yetkililer tarafından yapılan denetimler sırasında tespit edilen ihmal nedeniyle cezai işlem uygulanabilmektedir.
Örneğin, büyük bir hastane veya okuldaki çalışmayan yangın çıkışlarından kaynaklanan afetler, yangın başlamadan önce tahmin edilmelidir. Bu konuda nitelikli yangın güvenliği denetim firmalarının desteğini almak ve profesyonel bir bakış açısıyla binayı yangına karşı korumak için gerekli önlemlerin alınıp alınmadığını öğrenmek önemlidir. Bu nedenle alanında deneyimli itfaiye firmaları ile çalışan bir çözüm ortaklığı geliştirmek gerekmektedir.
Yangından korunma alanının gereksiz kullanımı nedeniyle ceza uygulanmaz. Ancak zorunlu olduğu binalarda yangın kapısına ihtiyaç duyulmaması veya başka amaçlarla kullanılması halinde amacına aykırı olduğu için cezai işlem uygulanacaktır. Yuvarlak veya z tipi yangın merdiveni seçimi yapılırken binanın yapısı da göz önünde bulundurulmalıdır.